Bebekler için en iyi besinin tabii ki anne sütü olduğunu hepimiz biliyoruz. Yalnız 6. aydan itibaren anne sütünün, bebeğin besin ihtiyaçlarını karşılayamayacağı bilinir ve böylece ek gıda tüketilmeye başlanır. Ek gıdaya başlarken de bebekte sindirim sistemi gelişmediği ve alerjik tepki gösterebileceği için dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Sizin için hazırladığımız bu yazımızda, bebeğinizin 1 yaşına kadar hangi besinleri tüketmemesi gerektiğine yer verdik! İşte bebeğinize 1 yaşından önce yasak olan besinler...
1.Bal
Bebeğinizin 1 yaşından önce yememesi gereken besinler arasında ilk sırada bal yer alıyor. Colstridium Botalium adında bir bakteri içeren balı, 1 yaşını doldurmamış bebekler tükettiğinde “Botülizm” adında bir zehirlenme ile karşı karşıya kalınıyor. Peki Botülizim nedir? Ne gibi belirtileri vardır? Bebeğinizin göz kapaklarında düşüklük meydana gelebilir, başını kaldıramaz hale gelebilir, halsizlik görülebilir, beslenmede zorluk çekebilir, kaslarda gevşeyebilir, kabız olabilir, karnı şişebilir, cılız bir ses tonuyla ağlayabilir...
Bu gibi belirtiler görülüp müdahale edilmediği sürece ölümcül bile olabilir. İçinde bal bulunan herhangi bir gıdayı, 1 yaşına kadar bebeğinize vermemelisiniz. Balı kaynatmanın da bir çözüm olabileceğini düşünmeyin! Neden mi? Çünkü baldaki bakterilere ısı etki etmiyor! Bebeklere bal ne zaman verilir? dediğinizi duyar gibiyiz. 1 yaşını bitirdiğinde bebeğinize sorunsuz bir şekilde bal verebilirsiniz, merak etmeyin.
2.Yumurta
Bebeğinize 1 yaşına kadar yasak olan bir diğer besin de yumurtadır. En alerjik besinlerden biri olan yumurta, özellikle de yumurtanın beyazı, sarısına nazaran çok daha risk taşır. Bebeklerin ek gıdaya başlamasının ardından anneler, ilk olarak daha sağlıklı olduğunu düşündüğü için yumurta vermeye başlar. Ancak ilk etapta yumurtanın tamamını değil de sarısını tüketmeye başlamak gerekiyor. Bebeğinize 1 yaşından önce yumurtanın beyazı alerji riski oluşturduğu için, bu besini vermemenizi şiddetle tavsiye ediyoruz. Peki bebeklere yumurtanın beyazı ne zaman verilir? Yumurtanın sarısı 8. aydan sonra verilmeye başlanması gerekirken, yumurtanın beyazı ise 12. aydan sonra verilmeye başlanması gerekiyor.
3.İnek Sütü
İnek sütü herhangi bir sorun yaratmayacak gibi görünse de 1 yaşından küçük bebeklere tavsiye edilmiyor. 1 yaşın altındaki bebekler tarafından kolay sindirilemediği için inek sütü, alerji, kabızlık ve gaz gibi problemelere yol açar. Aynı zamanda demir eksikliğine bağlı kansızlığa da yol açar inek sütü. Vücuda giren demir, sütteki kalsiyumla bağırsakta yarışıyor ve bu yarışı kaybedince bağırsak tarafından ne yazık ki emilemiyor. Bu sebepten dolayı da bebeklerde kansızlık meydana geliyor.
1 yaşını doldurduktan sonra inek sütünü bebeğinize verebilirsiniz. Ancak direkt olarak değil de ilk etapta 500 ml vererek başlayabilirsiniz. Bu dönemde bebeğinizin kemik ve diş gelişimine katkı sağlayacak. Bunun dışında bebeğinizin 12 aylık döneminde keçi sütü de verebilirsiniz. Özellikle 8. ayından itibaren keçi sütünü bebeğinizde deneyebilirsiniz. Ayrıca ek gıdaya geçtiğinizde yoğurdu da deneyebilirsiniz. Çünkü yoğurt, inek sütüne nazaran daha zararsız bir besindir ve üstelik demir emilimini de engellemez.
4.Bazı Meyve ve Sebzeler
Sağlıklı olduğunu düşündüğümüz birçok sebze ve meyve, bebeğinizde besin alerjisine bağlı reaksiyonları ortaya çıkarır. Alerjinin kalıcı bir etkiye dönüşmemesi adına 1 yaşından önce çilek, nektar, şeftali, kivi, narenciye meyveleri, kiraz, kayısı, domates, biber ve patlıcan gibi sebze ve meyveleri vermemeniz gerekiyor.
5.Sakatat Ürünleri
1 yaşından küçük bebeklere karaciğerden başka herhangi bir sakatat ürünü vermemeniz gerekiyor. Özellikle böbrek, işkembe ve beyin gibi sakatatlar çok ciddi sorunları meydana getiriyor. Bebeğinize bu gıdaları verdiğinizde, ''Yavaş virüs'' ve ''Jakops'' olarak bilinen mikroorganizmaları ortaya çıkartabilirsiniz. Etkisini hemen göstermediğinde, bir sorun olmadığını düşünmeyin! Çünkü genelde bu virüsler ilerleyen yaşlarda meydana çıkar ve özellikle de direkt olarak beyni etkiler.
Bebeklere sakatat ne zaman verilir? sorusunun yanıtını öğrendiğinizi düşünüyoruz. Unutmayın, 1 yaşından küçük bebeklere karaciğerden başka sakatat ürünlerini vermemelisiniz! Ayrıca bazı anneler bebeklere işkembe çorbasını ne zaman vereceklerini merak ediyor. Bunu da hemen belirtmeliyiz ki çorba dahi olsa işkembe gibi sakatat ürünlerini 1 yaşından önce bebeğinize vermemelisiniz! Bu ürünler yüksek derecede kolestrol içerdiği için, 1 yaşın altındaki bebekler için hiç uygun değildir.
6.Şarküteri Ürünleri
Salam ve sosis gibi şarküteri ürünlerini, 1 yaşından önce bebeğinize vermemelisiniz! Bu tarz ürünler büyük işlemlerden geçtiği, genel olarak saf hayvan etinden üretilmediği, içlerinde bol miktarda koruyucu madde bulunduğu ve çiğ olduğu için tavsiye edilmez. 1 yaşından önce şarküteri ürünlerini vermemeniz gerektiği gibi sık sık tüketilmesinin de bebeğinizin sağlığını büyük ölçüde etkileyeceğini bilmelisiniz. Ancak 1 yaşından sonra yine de şarküteri ürünlerini çok az vermenizi öneririz.
7.Konserve Ürünleri
İster kendi evinizde yaptığınız konserve olsun ister dışarıdan satın aldığınız konserve gıdalar olsun... Hiç fark etmez! Konserve gıdalar, baldaki gibi Botülizm zehirlenmesine neden olur. Bunun ciddi bir besin zehirlenmesi olduğunu unutmayın! Ne kadar steril etseniz de kavanoz ve kapakları kaynatmış olsanız da içerisinde birkaç bakteri üretmiş olacaksınız. Bu nedenle de 1 yaşına kadar bebeğinize konserve ürünlerini vermemeniz gerekiyor.
Aynı zamanda belirtmek gerekirse, pancar, turp ve karalahana gibi sebzelerin konservelerini sadece bebeğinizin değil sizin de tüketmemeniz gerekiyor. Bu sebzelerin konserveleri yüksek miktarda nitrat içerdiği için tüketilmemesi gerektiğini de söyleyelim. Özellikle turptan bahsetmek gerekirse, sadece konservesi değil aynı zamanda kendisini de 1 yaşını doldurmadan bebeğinize vermemeniz gerekiyor.
8.Deniz Ürünleri
Bebekler için balık her ne kadar uygun bir besin olsa da bu konuda da öğrenmeniz gereken birçok şey var. İlk olarak alerjiye neden olan besinlerden biridir balık. Bebeğinizde alerji yapıp yapmayacağını anlamak için 8. ayda ufak ufak tadımlar yaparak başlamanız gerekiyor. Eğer bebeğinizin vücudu herhangi bir tepki gösterirse, balık vermeyi hemen bırakmalısınız. Peki bebeklere balık ne zaman verilir? 8. aydan sonra tadım amacıyla bebeğinize balık verebilmeniz mümkün. Alerji riskini tamamen ortadan kaldırmak istiyorsanız, 12. aydan sonra balığı bebeğinize vermeye başlamalısınız.
Ancak bebeğinize vereceğiniz balık tercihiniz, palamut ve hamsi gibi yağlı ve yüzeyde bulunan türlerden olmalı. Dip balığı olan kalkan ve uskumru gibi balıkların, cıva zehirlenmesine yol açtığını hatırlatmamızda fayda var! Ayrıca karides ve yengeç gibi kabuklu deniz ürünlerinin de alerjiye yol açtığı biliniyor. Bu deniz ürünleri, kalıcı alerjiye neden olduğu için 1 yaşından önce bebeğinizin kesinlikle tüketmemesi gerekiyor ve ölümcül reaksiyonlara bile yol açabiliyor. Öte yandan balık satın alacağınız zaman balığın rengine ve yapısına çok özen göstermelisiniz.
9.Çikolata
Çikolata da bebeğinize 1 yaşından önce vermemeniz gereken besinler arasında. İçerisindeki şeker, kafein ve koruyucular, çikolatayı tehlikeli kılıyor. İçerdiği bu maddelerin de besin alerjisi, diyabet ve obezite gibi hastalıklara yol açtığı biliniyor. Bunun dışında içerisindeki kafeinin uyarıcı bir madde olması, bebeğinizde uyku problemleri yaratır ve gereksiz enerji ile dolmasını sağlar. Bu nedenden dolayı bebeğinize 1 yaşından önce çikolata vermemelisiniz. Hatta ve hatta çok geç dönemlerde çikolata ve benzeri abur cuburları bebeğinize vermenizi öneririz.
10.Taneli Gıdalar
Bebeğinizin 1 yaşına kadar çiğneme refleksi henüz gelişmediği için, taneli gıdaları tüketemeyecek. Bu nedenle üzüm, kuru yemiş, sakız ve mısır gibi taneli besinleri, 12. ayın bitiminde vermeniz gerekiyor. Üstelik taneli gıdalar, boğulma riski de oluşturuyor. Kuruyemiş olarak yer fıstığının büyük bir alerji riski taşıdığının altını çizelim. Yer fıstığı, boğaz şişmesine ve kurdeşen dökme gibi ciddi reaksiyonlar gösterse de bebeğinizin sindirim sistemi geliştiği sürece ortadan kalkma gibi bir yapıya sahiptir. O yüzden 1 yaşından önce bebeğinize taneli gıdalar vermemelisiniz!
11.Kafein İçeren Gıdalar
Kahve çeşitlerinin yoğun bir miktarda kafein içerdiğini biliyor muydunuz? Uyarıcı bir madde olan kafein, kalsiyum gibi besleyici maddelerin emilimini de en yavaşa indirir. Kafein içeren tüm gıdaların 1 yaşından önce tüketilmesi yasak olurken, 1 yaşından sonra da kafeinli gıdaların tüketilmesinde çok dikkat edilmesi gerekiyor. Peki Bebeklere çay verilir mi? ya da Bebeklere çay ne zaman verilir? gibi soruları duyar gibiyiz. Şöyle açıklamalıyız ki siyah çayın bebeklere sağladığı bir yararı yok. Yararı olmadığı gibi demir emilimine de yol açar ve bu nedenden dolayı da kansızlığı ortaya çıkarır.
12.Baharatlı ve Acı Gıdalar
Bebeğinizin sindirim sistemi henüz gelişmediği için ne baharatı ne de acıyı sindirebilir! Hatta bu tarzda besinler tükettiğinde, reflü, kabızlık ve gaz gibi sorunlarla karşılaşılabilir. Üstelik köri gibi birkaç yoğun baharatların da alerjiye neden olduğunu belirtelim.
13.Tuz
Direkt olarak böbreklere etki eden bir madde olan tuz, bebeklerin 1 yaşına kadar gelişmeyen böbreklerine ciddi zararlar verir. Bebek yemeklerine tuz atılır mı? diye merak eden anneler olursa, bebeğinizin damak tadının henüz gelişmemesinden dolayı tuzu önemsememeniz gerektiğini ekleyelim. Bu nedenden dolayı da tuzu, bebeğinize ne kadar geç verirseniz o kadar iyi sonuçlar alacaksınız!
14.Bitki Çayları
Nasıl olsa bitkisel ne olacak diye düşünmeyin! Adaçayı ve papatya türlerinin içerdiği toksik maddeler, ne yazık ki bebeğinizde zehirlenmelere neden olabilir. Bebeklik döneminde çayı tüketmemeniz gerektiği gibi, ıhlamur ve rezene gibi çayları 6. aydan sonra verebileceğinizi söyleyelim.